وضعیت بازار مسکن و تداوم رکود آن

مسلما همه‌ی افراد جامعه تا به اینجا تاثیرات افزایش قیمت‌های بی‌رویه ۶ ماه اخیر را در زندگی خود احساس کرده‌اند. اما محسوس‌ترین افزایش قیمت در بازار فعلی افزایش سرسام آور قیمت مسکن و در پی آن رکود بازار مسکن و وضعیت معاملات ملکی است.

از نظر کارشناسان مختلف، دلایل متعددی سبب این افزایش قیمت شده‌اند اما همه‌ی آن‌ها تقریبا بر این باورند که یکی از تاثیر گذار ترین عوامل بحران‌های ارزی اخیر است که در ۶ ماه اول سال جاری به طور ناگهانی اتفاق افتاد. در ادامه تاثیر این عامل را بر وضعیت فعلی و آینده‌ی وضعیت بازار مسکن بررسی خواهیم کرد.

وضعیت بازار مسکن 1

تاثیر بحران‌های ارزی در افزایش ناگهانی قیمت مسکن

برای لمس بهتر میزان رکود ایجاد شده در بررسی وضعیت بازار مسکن اجازه دهید با آمار‌ها و ارقام پیش برویم. طبق گزارشات دریافتی از وزارت راه و شهرسازی در ماه‌های ابتدایی سال تعداد معاملات مربوط به املاک عددی حدود ۱۹ هزار فقره اعلام شد. که در واقع نسبت به زمان مشابه در سال گذشته حدود ۱۶ درصد افزایش داشت.

هچنین میانگین قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در تهران نیز با قیمتی در حدود ۶ میلیون تومان معامله می‌شد. که این رقم نیز نسبت به اردیبهشت پارسال ۳۴ درصد افزایش داشته است. که با این وضعیت در ابتدای سال پیش‌بینی می‌شد وضعیت بازار مسکن رو به رونق باشد.

اما درست در ماه سوم یعنی خرداد، شاهد یک افزایش جهشی در بازار مسکن بودیم. این افزایش قیمت به اینگونه بود که در ابتدا میانگین قیمت هر متر مربع از واحد مسکونی در تهران از مبلغی نزدیک به ۶ میلیون تومان فقط در یک ماه به ۶ میلیون و نیم رسید! که این به معنی افزایش ۴۴ درصدی قیمت مسکن فقط در یک ماه است. در همین حال با توجه به بالا رفتن شدید قیمت مسکن به تبع تعداد معاملات در این زمینه نیز با کاهش ۲۱ درصدی نسبت به سال گذشته همراه شد. این اولین اتفاقی بود که به عنوان یک خطر و تهدید برای بررسی وضعیت بازار مشکن به شمار می‌رفت.

در ادامه‌ی افزایش قیمت ارز و سکه در بازار بورس، در تیر ماه سال ۹۷ وضعیت بازار مسکن در یک افزایش قیمت طوفانی با ۶۲ درصد افزایش قیمت مواجه شد. در پی این افزایش قیمت، ارزش هر متر مربع واحد مسکونی در تهران در معاملات به عدد ۷ میلیون رسید و معاملات ملکی نیز با کاهش ۱۰ درصدی نسبت به خرداد ماه مواجه شد. این اتفاق در واقع مهر تاییدی بر نظریه‌های ادامه ی رکود تورمی در نیمه ی دوم سال ۹۷ شمرده شد.

ادامه‌ی روند رکود وضعیت بازار مسکن در نیمه ی اول سال ۹۷

همانطور که شما نیز در جریان نوسانات شدید قیمت ارز و سکه مخصوصا در نیم سال اول ۹۷ هستید، همزمان با صعود قیمت ارز در کشور در مرداد ماه سال۹۷ قیمت هر متر مربع واحد مسکونی نیز به ۷/۵ میلیون تومان رسید.

طبق آمار ارائه شده توسط دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، در ماه مرداد تعداد معاملات ملکی به رقم حدود ۱۳ هزار فقره رسید که این خود وضعیت بازار مسکن را با کاهش ۲۸ درصدی معاملات نسبت به مرداد ماه سال گذشته رو به رو کرد. همچنین این رقم نسبت به ماه تیر سال۹۷ یعنی تنها یک ماه قبل نیز ۵ درصد کاهش داشته است.

با توجه به این افزایش قیمت‌های ناگهانی و شدید در وضعیت بازار مسکن، به تبع قدرت خرید افراد جامعه نیز کاهش یافت و این مسئله می‌تواند مهم‌ترین دلیل کاهش میزان خرید و فروش املاک شمرده شود. زیرا از یک طرف افراد صاحب ملک و فروشنده‌ها در این بازار آشفته به ملک خود به عنوان یک سرمایه‌ی رو به رشد نگاه می‌کردند و منتظر افزایش قیمت روز افزون آن بودند و از طرفی نیز با این قیمت‌های موجود در بازار دیگر افراد کمی قادر به خرید ملک بودند.

وضعیت بازار مسکن 1

سخن پایانی

باوجود این نابه‌سامانی‌ها و وضعیت آمار و ارقام پیش‌بینی شده، بیشترین ضرر را در این بین اجاره نشین‌ها محتمل شدند زیرا که طبق قانون اجاره‌ی واحد‌های مسکونی باید بر اساس پول رایج کشور محاسبه شود، اما با این حال با افزایش بی رویه‌ی ارز و در ادامه‌ی آن همه ی اقلام معیشتی این افزایش قیمت بر روی میزان اجاره‌ها نیز تاثیر خواهد گذاشت، زیرا افرادی که خانه‌های خود را اجاره می‌دهند، به مبلغ اجاره به عنوان یک منبع درآمد نگاه می‌کنند.

با این حال هنوز وضعیت بازار مسکن در نیمه‌ی دوم سال قابل پیش‌بینی نیست زیرا وضعیت بازار ارز و سکه را نمی‌توان پیشگویی کرد. اقتصاددان‌ها و افراد صاحب نظر در این زمینه نیز هنوز به طور دقیق نمی‌توانند وضعیت مشخصی را بازگو کنند. اما به تعداد کثیری از افراد متخصص در این زمینه رکود تورمی بازار مسکن در نیم سال دوم ادامه خواهد داشت.