پایگاه تخصصی حوزه زمین و مسکن

شاید سال ۱۳۹۷ از لحاظ اقتصادی یکی از سال‌هایی بوده است که رکود به شدت حس می‌شد و همچنین تمامی قیمت‌ها در اکثر اصناف به طور تصاعدی افزایش داشته‌اند. نکته‌ای که در اینجا حائز اهمیت است این است که آیا افزایش قیمت مسکن نیز ناشی از این رکود اقتصادی بوده است؟ آیا هیچگونه ثباتی برای افزایش قیمت مسکن در سال ۹۸ پیش‌بینی می‌شود؟ آیا قیمت مسکن هم ناشی از سایر چیزهایی که در این مدت افزایش پیدا کرده‌اند افزایش خواهد یافت؟

سال ۹۷ و افزایش قیمت مسکن به صورت تصاعدی

در ابتدای سال ۱۳۹۷ پس از چندین سال ثبات قیمت‌ها شاهده افزایش و رشد بی‌دلیل قیمت‌ها بودیم. در بخش مسکن به ویژه اینگونه تصور می‌شود که تغییرات قیمت به صورت بسیار کمتری دیده می‌شود و این تغییرات به طور کل چشمگیر نخواهد بود. در نهایت با رسیدن به مرداد ماه قیمت‌ها در یک رشد نسبی تقریباً افزایش خاص خود را داشتند و اینگونه تصور می‌شد که حداقل قیمت مسکن دیگر دچار نابسامانی نخواهد شد اما در کمال ناباوری بار دیگر در بهمن ماه این سال طوفانی ناگهانی قیمت مسکن را زیر و رو کرد و بار دیگر قیمت‌ها افزایش صددرصدی را تجربه کرد.

شاید در میان تمام شهرهایی که درگیر این افزایش قیمت مسکن بوده‌اند شهر تهران را بتوان به عنوان صدرنشین این تغییرات اعلام کرد چرا که با وجود عدم نظارتی که در این زمینه وجود داشته است دیگر نمی‌توان کنترل خاصی را روی قیمت‌ها داشت بلکه این قیمت‌ها به صورت ناگهانی، بی‌ثبات و همچنین بدون تعادل افزایش پیدا می‌کنند و عده‌ای نیز هر قیمتی که باب میلشان است را برای مسکن مورد نظر تعیین می‌کنند.

سال ۹۸ و افزایش قیمت مسکن یا کاهش آن؟

در واقع سال ۹۸ را شاید بتوان سالی دانست که در آن قیمت مسکن آینده‌ای مبهم دارد. در واقع پیش‌بینی‌هایی که در زمینه مسکن برای سال ۹۸ انجام گرفته است سه احتمال مد نظر است که به طور حتم آن‌ها را می‌دانید.

اول اینکه ممکن است قیمت مسکن کاهش پیدا کند که در واقع ایده‌آل‌ترین احتمال نیز همین است که همان اندازه که ایده‌آل به نظر می‌رسد یک احتمال رویایی است. در واقع با توجه به اینکه قیمت تمامی اجناس در ایران به صورت روزانه افزایش پیدا می‌کند کاهش قیمت بسیار غیر ممکن به نظر می‌رسد.

احتمال دوم اما این است که قیمت مسکن به یک ثبات نسبی برسد. این احتمال در واقع در مقایسه با احتمال اول قطعیت بیشتری دارد چرا که در نهایت این افزایش قیمت‌ها قدرت خرید به حدی کم خواهد شد که فروشندگان نه راضی به کاهش قیمت بلکه ثبات آن خواهند بود و قشر متوسط نیز تلاش خواهند کرد که خود را با این تغییر تطبیق دهند.

احتمال سوم که نسبت به دو احتمال اول درصد بیشتری از قطعیت را به خود اختصاص می‌دهد این است که قیمت مسکن افزایش پیدا کند. در واقع اینگونه پیش‌بینی می‌شود که قیمت‌ها نظیر سال گذشته افزایش پیدا نکنند اما در نهایت مجدداً افزایش قیمت از دو احتمال قبل محتمل‌تر است. اما دلیل این افزایش قیمت مسکن در سال ۹۸ چه خواهد بود؟

همانطور که گفته شد تغییرات قیمت در سال ۹۸ حاصل از موارد بسیاری خواهند بود که در نتیجه تحریم‌ها ایجاد شده‌اند. در واقع این طور تصور می‌شد که مسکن همانند سایر بخش‌ها افزایش قیمت چندانی نخواهد داشت یا به بیانی دیگر افزایش قیمت مسکن به حدی کند خواهد بود که نمایان نخواهد شد و همچنین افراد را درگیر در مسئله خرید نمی‌کند اما اینطور نبود. افزایش قیمت مسکن در واقع ناشی از موارد بسیاری است. اینکه قیمت طلا و همچنین ارز و به ویژه دلار به صورت ساعتی در حال افزایش، کاهش و نوسان است در واقع باعث شده است تا بازار برای افرادی که دلال و کلاهبردار هستند باز شود تا بتوانند تمامی سوءاستفاده خود را در این آشفته بازار داشته باشند. افزایش قیمت منطقی در اینجا مورد بحث نیست و تنها افرادی مشمول این قضیه هستند که به صورت ناعادلانه قیمت‌ها را افزایش می‌دهند.

نکته‌ی دیگری که احتمال سوم را محتمل‌تر می‌کند این است که با وجود تولیدات داخلی همچنان بخش اعظمی از مصالح ساخت و ساز از خارج از کشور تهیه می‌شوند و به همین دلیل هم هست که اینگونه تصور می‌شود که قیمت مسکن بنابه دلیل افزایش قیمت مصالح در سال ۹۸ افزایش پیدا می‌کند و هیچگونه ثباتی برای آن پیش‌بینی نمی‌شود. امید است که در سال ۹۸ علاوه بر مسکن تمامی بازارهای داخلی به یک ثبات نسبی دست پیدا کنند.